Część 1

Kiedy ścinano pierwsze sosny Puszczy Sandomierskiej pod budowę Zakładów Południowych, wznoszono pierwsze bloki dla pracowników huty, powstał również projekt gmachu gimnazjum i liceum. Tak rodziła się historia Stalowego miasta a razem z nią dzieje najstarszej w Stalowej Woli szkoły średniej.

historia1a.jpg

Budynek (dzisiejsza szkoła podstawowa nr 2) wybudowany przez poznańską firmę Bartkowiaka w rekordowym tempie (od marca do września 1938r.) stał się siedzibą Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego. Kuratorium Okręgu Lwowskiego mianuje dyrektora nowej szkoły którym jest mgr Witold Habdank Kossowski, legionista pedagog II Liceum i Gimnazjum w Lwowie, poeta publikujący na łamach "Skamandra". Wielki patriota, uzdolniony poeta i polonista ma wspaniałą wizję szkoły jako najnowocześniejszego w Polsce zakładu naukowego. Zamierza rozbudować gmach szkoły, aby pomieścił salę gimnastyczną, kryty basen, bibliotekę, aulę, a nawet muzeum etnograficzne; jednak te plany zaprzepaszcza wybuch wojny.

Rok szkolny 1938/39 rozpoczyna 15 września 255 uczniów, podzielonych na 6 klas gimnazjalnych i jedną licealną (34 uczniów). Młodzież uczą nauczyciele wybrani przez dyrektora i mianowani przez Lwowskie Kuratorium. Języka polskiego uczy dyr. Witold Habdank Kossecki wraz z żoną Marią, łaciny mgr Rudolf Szczepaniec, historii mgr. Adam Kuhn, języka niemieckiego, angielskiego i francuskiego mgr Maria Seheininger, biologii, geografii i fizyki Mikołaj Litwin, ćwiczeń cielesnych mgr Maria Dąbrowska, Maria Nawrotna i mgr Tadeusz Wyka, przysposobienia obronnego - Franciszek Mazur, prac ręcznych Janina Dulówna, natomiast katechetą szkolnym był od maja 1939t. ks. Józef Skoczyński, uczący również propedeutyki filozofii. Sekretarką była pani Cichorzewska, a obowiązki woźnego pełnił Antoni Starzec.

Przed wojną szkoła doczekała się absolwentów, a wspaniałe plany dyrektora przerwały działania wojenne. Od 1 września 1939r. młodzież i nauczyciele brali czynny udział w akcjach sanitarnych PCK, organizując pomoc walczącym żołnierzom. Nauczyciele gimnazjum Adam Kuhn i Tadeusz Wyka jako podporucznicy rezerwy zostali zmobilizowani. Nocą z 14 na 15 września 1939 do Stalowej Woli wtargnęły wojska niemieckie. Nauczyciele zajęli się obroną bibliotek, pomocy naukowych i akt szkolnych. Pomoce naukowe, dokumentacja Państwowego Liceum i Gimnazjum zostały ukryte w garażach (przy dzisiejszej ul. Wolności) i przetrwały do wyzwolenia pod opieką pracowników osiedla: Tadeusza Ptacheckiego i Jerzego Kołpowskiego.

historia1b.jpg

Rozpoczyna się mroczny czas wojny i okupacji. Oficjalnie szkoła przestaje funkcjonować, budynek zajęty przez niemiecki Wermacht zostaje zamieniony w koszary wojskowe. Nauczyciele liceum zapisują piękne karty historii nauczania konspiracyjnego. Młodzież uczyła się na tajnych kompletach organizowanych przez dyr. Witolda Habdanka Kossowskiego. Realizowano pełny program przedwojennego gimnazjum i liceum. W okresie wojny świadectwa dojrzałość i uzyskało 126 uczniów. Było to możliwe dzięki poświęceniu i zaangażowaniu takich nauczycieli jak: Maria i Witold Kossowscy, ks. Józef Skoczyński, Adam Kuhn, Rudolf Szczepaniec, Barbara Lisikiewicz, Paulina Kania, Stanisława Koper, Izabela Jencz, Władysława Szejner i Helena Kislinger.

Kiedy 1 sierpnia 1944r. wojska niemieckie wycofały się w kierunku Sandomierza, budynek zajęli Rosjanie urządzając w nim przyfrontowy szpital istniejący do r. 1945. Pierwszy po wojnie rok szkolny zainaugurowano 20 września 1944r. w siedzibie dawnej Szkoły Powszechnej Nr 1 przy ul. Nowotki. Nowy rok szkolny rozpoczęli uczniowie zróżnicowani wiekowo, byli partyzanci, uczestnicy tajnego nauczania i pracownicy huty. Część z nich (17 osób) zdało egzamin dojrzałości w trybie przyspieszonym 13 XII 1944r, natomiast w lipcu 1945r. matury zdali uczniowie II kl. licealnej (10 osób).